Al meer dan een eeuw bidden christenen over de gehele wereld deze week voor de eenheid onder elkaar. Dat hebben we ook in onze kerk gedaan, gezamenlijk met onze buren: de Rooms-katholieke parochie van de Heilige Geest en de Anglicaanse Church of Saint Boniface. Ook de Chemin Neuf gemeenschap in Berchem deed mee.

Bidden kan een zwaktebod lijken. Is het niet beter gewoon tot actie over te gaan? Bidden kan een doekje voor het bloeden zijn — een avond bidden om eenheid om daarna de rest van het jaar weer de eigen gescheiden wegen te gaan. Toch ben ik blij dat we het ieder jaar doen, omdat we zo al biddend de eenheid zoeken en vinden.

Aan de ene kant zeggen we door te bidden dat we er nog niet zijn. De eenheid van de kerk is nog verre van volmaakt en zal dat ook nooit worden. Tussen en binnen kerken zullen er altijd verschillen, conflicten en afstand blijven.

En tegelijk zeggen we dat we er wel naar verlangen. We zoeken naar een eenheid die sterker is dan de verschillen en die in staat is om conflicten en verdeeldheid te overwinnen. En dat verlangen geven we ook vorm door elkaar op te zoeken. We gaan elkaar niet uit de weg, maar willen elkaar ontmoeten, vriendschap sluiten en samenwerken.

Door te bidden geven we ook een voorbeeld vandaag.
De neiging is in onze dagen groot om te kiezen voor een eenheid van de eigen groep (de meerderheid of een minderheid) die zich afgrenst van de anderen en opstelt tegenover andere groepen en mensen — uit angst of frustratie, uit een minderwaardigheidscomplex of een meerderwaardigheidsgevoel. Ook voor de kerk is dat een verleiding: ons terugtrekken in ons kerkfort of een parochie of gemeente voor gelijkgezinden en mensen van dezelfde kleur, spiritualiteit en achtergrond.
Maar door samen te bidden met anderen kiezen we om de anderen en de verschillen te zien en te erkenen. We zijn niet alleen in de kerk en in de wereld en wij zullen het met elkaar moeten doen. Dat is een vorm van gezond realisme, dat we moeten hoog houden tegen het individualisme, tegen de ideologie van het eigen volk en tegen de gevaarlijke kretologie van de Alfamannetjes van vandaag.

Door te bidden kiezen we voor een kwetsbare manier van leven — dat is me misschien nog het meest dierbaar. Bidden is geen politiek, geen beleid, geen actie. Ze is een kwetsbare vorm van vertrouwen en overgave aan God. Eenheid is niet ons programma, maar de zaak van God. De kerk is niet van ons, maar van Christus en Christus is van en voor allen.

Zo hebben we gisteren gebeden om eenheid en die al biddend, zingend en elkaar ontmoetend ook ontvangen.